Vergi Cezalarında Tekerrür
Yazar: Av. Mehmet TOPRAK
avukat@mehmettoprak.com
Tel. (212) 527 87 60
Fax. (212) 527 87 60
Gsm (532) 494 03 66
----------------------------------------------
Vergi cezası kesilmesini gerektiren kanuna aykırı davranışlara vergi suçu denir.
Vergi suçlarının birden fazla kereler işlenmesine tekerrür denir.
Vergi suçları tekrar işlendiğinde, sonraki her suç için kesilecek ceza arttırılarak kesilir.
1-) ARTTIRIM YÖNTEMİ
Artırılmış ceza oranı vergi ziyaı cezasında % 50 ve usulsüzlük cezalarında ise % 25'tir. Yani:
- Daha önce vergi ziyaı kesilen bir kimse, yeniden vergi ziyaı cezası gerektiren bir vergi suçu işlediğinde -kesilecek yeni vergi ziyaı cezası % 50 artırılarak uygulanır.
- Daha önce özel usulsüzlük cezası kesilen bir kimse, yeniden özel usulsüzlük cezası gerektiren bir vergi suçu işlediğinde kesilecek yeni özel usulsüzlük cezası % 25 artırılarak uygulanır.
-Daha önce birinci derece usulsüzlük cezası kesilen bir kimse, yeniden birinci derece usulsüzlük cezası gerektiren bir vergi suçu işlediğinde kesilecek yeni birinci derece usulsüzlük cezası % 25 artırılarak uygulanır.
-Daha önce ikinci derece usulsüzlük cezası kesilen bir kimse, yeniden ikinci derece usulsüzlük cezası gerektiren bir vergi suçu işlediğinde kesilecek yeni ikinci derece usulsüzlük cezası % 25 artırılarak uygulanır.
2-) TEKERRÜR ETMİŞ SAYILMA KOŞULLARI
Bir vergi suçunun, tekrar işlenmiş (tekerrür etmiş ) sayılabilmesi için:
a.) Önceki tarihte işlenmiş aynı türden cezayı gerektiren bir vergi suçu bulunması;
b.) Önceki tarihte işlenmiş aynı türden cezayı gerektiren vergi suçuna kesilen cezanın kesinleşmiş olması;
c.) Önceki tarihte işlenmiş aynı türden cezayı gerektiren kesinleşmiş vergi suçuna ilişkin vergi cezası zaman aşımı süresinin dolmamış olması;
şartlarının gerçekleşmesi gerekir.
Bu şartları birlikte inceleyelim:
A-)Önceki tarihte işlenmiş aynı türden cezayı gerektiren bir vergi suçu bulunması:
Önceleri vergi idaresi tarafından vergi cezası kesilirken daha önceden aynı türden kesinleşmiş bir ceza var ise
doğrudan tekerrür nedeni ile artırım yapılıyordu.
Kesinleşmiş vergi cezası kesilmesine neden olan vergi suçunun en zaman işlendiği dikkate alınmıyordu. Ancak yüksek yargının ısrarlı kararları ile artık sadece kesinleşme tarihinin değil suçunda önceki bir tarihte işlenmiş olması şart koşulmaktadır.
Sözgelimi, 2011 yılı 4. aya ait katma değer vergisi re'sen tarh edilerek kendisine kesilen vergi ziyaı cezası 2011 yılı 7. ayında kesinleşen bir mükellefi ele alalım.
Aynı mükellef hakkında 2009 mart ayına ait katma değer vergisi nedeni ile yapılan vergi incelemesi sonucunda 2011 yılı 8. ayında yeniden vergi ziyaı cezası kesilmesi söz konusu olsun.
Eski uygulamada önceki cezanın kesinleştiği tarihten sonra yeniden ceza kesilmesi gerektiği için yeni ceza arttırılarak kesilecekti. Ancak yeni uygulama gereği, sonraki cezanın kesilmesine yol açan vergi suçunun işlendiği tarih daha eski olduğu için ceza kesilmeyecektir.
B.) Önceki cezanın kesinleşmiş olması:
Bir vergi suçu nedeni ile kesilecek cezanın tekerrür nedeni ile arttırılabilebilmesi için ceza kesilmesine yol açan vergi suçunun işlendiği tarihten önce kesinleşmiş bir vergi suçunun bulunması gerekir.
Yani ilk işlenen vergi suçu nedeni ile kesilen cezanın kesinleştiği tarihten sonraki bir tarihte, aynı türden cezayı gerektiren yeni bir kanuna aykırı davranışta bulunulmuş olması gerekir.
Cezanın kesinleşmesi demek artık dava açmak veya uzlaşma başvurusunda bulunmak hakkının düşmesi demektir.
Bir vergi ziyaı cezası nedeni ile dava ve uzlaşma yoluna başvurma süresi 30 gündür. Bu süreler hak düşürücüdür.
Hak düşürücü süre içerisinde dava açılmaz veya uzlaşmaya başvurulmazsa,dava veya uzlaşmaya başvurma hakkı düşer. Yani artık yasal yollara başvurma hakkı kalmaz.
C.) İlk suça ait ceza kesme zamanaşımı süresi içinde yeni bir vergi suçu işlenmiş olması
Ceza Kesmede Zamanaşımı, VERGİ USUL KANUNU madde 374'de düzenlenmiştir. Madde uyarınca:
a.) Vergi ziyaı cezaları, cezanın bağlı olduğu vergi alacağının doğduğu yıldan sonra gelen yılın yılbaşından itibaren 5 yıl geçmekle;
b.) Özel usulsüzlük cezaları, usulsüzlüğün yapıldığı yıldan sonra gelen yılın yılbaşından 5 yıl geçmekle;
c.) 1. ve 2. derece usulsüzlük cezaları, usulsüzlüğün yapıldığı yılı takip eden yılın birinci gününden başlayarak 2 yıl geçmekle ;
zaman aşımına uğrar. Ancak mükellefe ceza ihbarnamesi tebliğ edilmekle zaman aşımı kesilir. Yani baştan başlar.
Tekerrür nedeni ile ceza kesilebilmesi için:
a.) Vergi ziyaı cezası gerektiren yeni vergi suçunun, önceki vergi ziyaı cezasının kesinleştiği yıldan sonra gelen yılın yılbaşından itibaren 5 yıl içinde;
b.) Usulsüzlük cezası gerektiren yeni vergi suçunun, önceki usulsüzlük cezasının kesinleştiği yıldan sonra gelen yılın yılbaşından itibaren 2 yıl içinde;
işlenmiş olması gerekir.
.jpg)
